ปัจจนียนัย

1. นเหตุปัจจัย

[211] 1. ธรรมที่ไม่ใช่อรณธรรม อาศัยสรณธรรม เกิดขึ้น
เพราะนเหตุปัจจัย
2. ธรรมที่ไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่อรณธรรม อาศัยธรรม
ที่เป็นอรณธรรม เกิดขึ้น เพราะนเหตุปัจจัย

การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ

[212] ในนเหตุปัจจัย มี 2 วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี 3 วาระ
ในโนวิคตปัจจัย มี 3 วาระ.
สหชาตวาระก็ดี ปัจจยวาระก็ดี นิสสยวาระก็ดี สังสัฏฐวาระก็ดี
สัมปยุตตวาระก็ดี พึงให้พิสดารเหมือนปฏิจจวาระ.

ปัญหาวาระ

อนุโลมนัย

1. เหตุปัจจัย

[213] 1. สรณธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่ไม่ใช่สรณธรรม
ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย
2. สรณธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่ไม่ใช่อรณธรรม
ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย

3. สรณธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่ไม่ใช่สรณธรรม
และธรรมที่ไม่ใช่อรณธรรม ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย
4. อรณธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่ไม่ใช่สรณธรรม
ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย

2. อารัมมณปัจจัย

[214] 1. สรณธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่ไม่ใช่สรณธรรม
ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย
2. สรณธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่ไม่ใช่อรณธรรม
ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[215] ในเหตุปัจจัย มี 4 วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี 4 วาระ
ในอธิปติปัจจัย มี 5 วาระ ในอนันตรปัจจัย มี 4 วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย
มี 5 วาระ.

ปัจจนียนัย

การยกปัจจัยในปัจจนียะ

[216] 1. สรณธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่ไม่ใช่สรณธรรม
ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย เป็นปัจจัย ด้วยอำนาจของสหชาต-
ปัจจัย, เป็นปัจจัย ด้วยอำนาจของอุปนิสสยปัจจัย, เป็นปัจจัย ด้วย-
อำนาจของปัจฉาชาตปัจจัย, เป็นปัจจัย ด้วยอำนาจของกัมมปัจจัย.